Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη το 1990 και από τότε βρίσκεται σε υπηρεσία και μας έχει προσφέρει μερικές από τι πλέον εντυπωσιακές λήψεις ουράνιων στόχων.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble πήρε το όνομά του από τον αστρονόμο Edwin Hubble και μαζί με το Αστεροσκοπείο Ακτίνων γ – Compton Gamma Ray, το Chandra X-ray Observatory και το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer είναι ένα από τα μεγάλα παρατηρητήρια της NASA.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έγινε 30 ετών φέτος και για την περίσταση η NASA αποφάσισε να μοιραστεί μαζί μας ένα πραγματικά εντυπωσιακό δώρο. Έκανε διαθέσιμες δεκάδες επεξεργασμένες εικόνες του Hubble στις οποίες απολαμβάνουμε τη μοναδική ομορφιά μερικών εκθαμβωτικών γαλαξιών, υπέρλαμπρων αστέρων, αλλά και μοναδικών νεφελωμάτων.
Τι το σημαντικό όμως έχουν αυτές οι 30 εντυπωσιακές λήψεις που μας κάνει δώρο η NASA για τα γενέθλια του Hubble;
Και οι 30 στόχοι που έχει αποτυπώσει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble μπορεί να τους δει ο κάθε ένας από εμάς με ένα μικρό τηλεσκόπιο από την αυλή – ή και την ταράτσα – του σπιτιού του. Κάποια δε από αυτά μπορείτε να τα δείτε ακόμα και με ένα ζευγάρι κιάλια ή και με γυμνό μάτι.
Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι γνωρίζουν ότι όλα αυτά ουράνια σώματα που περιλαμβάνονται στις εντυπωσιακές φωτογραφίες που η NASA μας έδωσε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ανήκουν στον κατάλογο Caldwell.
Αυτός ο κατάλογος δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 1995 στο πολύ γνωστό περιοδικό μεταξύ των ερασιτεχνών & επαγγελματιών αστρονόμων Sky & Telescope. Περιλαμβάνει 109 αντικείμενα του νυχτερινού ουρανού και από αυτά η NASA έκανε διαθέσιμες 30 μαγικές φωτογραφίες που τράβηξε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Όλες τις εικόνες από τον κατάλογο Caldwell μπορείτε να δείτε εδώ, ενώ οι 30 νεότερες είναι μαρκαρισμένες ως NEW.
Προσωπικά αφού τις απόλαυσα αρκετές ώρες, ξεχώρισα τις παρακάτω και σας τις παραθέτω, σε κάθε περίπτωση όμως πιστεύω ότι πρέπει να τις δείτε όλες και να επιλέξετε τις δικές σας αγαπημένες.
Caldwell 14
Είναι ορατό με γυμνό μάτι, στο νυχτερινό ουρανό βρίσκεται μεταξύ των αστερισμών του Περσέα και της Κασσιόπης. Είναι ένα διπλά σμήνη που βρίσκεται περίπου 7.500 έτη φωτός μακριά μας. Με γυμνό μάτι μοιάζουν με ένα μεγάλο θολό άστρο, αλλά με κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο ξεχωρίζουν άμεσα και φαίνονται ως ζευγάρι.
Caldwell 17
Το αντικείμενο Caldwell 17 είναι ένας νάνος γαλαξίας ο οποίος βρίσκεται περίπου 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Ανήκει στην ομάδα γαλαξιών στην οποία ανήκει και ο δικός μας γαλαξίας Milky Way. Θεωρείται ένας μακρινός δορυφόρος γαλαξίας του γαλαξία της Ανδρομέδας. Όπως όλοι οι νάνοι γαλαξίες είναι δύσκολο να εντοπιστούν με γυμνό μάτι, ειδικότερα αν βρίσκετε σε περιοχές με έντονη φωτορύπανση – όπως η Αθήνα και όλες οι μεγάλες πόλεις. Με ένα μικρό τηλεσκόπιο θα τον απολαύσετε.
Caldwell 18
Η πανέμορφη αυτή φωτογραφία έρχεται από το Caldwell 18 που βρίσκεται στον αστερισμό της Κασσιόπια και είναι ένας νάνος γαλαξίας δορυφόρος του γαλαξία της Ανδρομέδας γνωστός και ως NGC 185. Κάποιοι αστρονόμοι κατατάσσουν τον Caldwell 18 ως γαλαξία τύπου ΙΙ Seyfert. Αυτοί οι γαλαξίες παρατηρούνται σε μήκη κύματος της υπέρυθρης ακτινοβολίας και έχουν πολύ μικρή φωτεινότητα στην ορατή ακτινοβολία. Ανακαλύφθηκε το 1878 από τον αστρονόμο William Herschel και για να τον δείτε θα χρειαστείτε τουλάχιστον ένα καλό ζευγάρι κιάλια.
Caldwell 40
Μια ακόμα εντυπωσιακή φωτογραφία είναι αυτή του γαλαξία Caldwell 40 – NGC 3626 – όπου βλέπουμε ξεκάθαρα τη γαλαξιακή διόγκωση στην καρδιά του σπειροειδούς γαλαξία. Οι αστρονόμοι αναφέρουν πως στα περισσότερα γαλαξιακά εξογκώματα υπάρχουν υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. Ο γαλαξίας Caldwell 40 βρίσκεται περίπου 70 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας και ανακαλύφθηκε το 1784 από τον αστρονόμο William Herschel και μπορείτε να τον δείτε με ένα μικρό τηλεσκόπιο.
Caldwell 45
Το Caldwell 45 – NGC 5248 – είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας που βρίσκεται στον αστερισμό του Βοώτη και ξεχωρίζει για τη δομή του δακτυλίου γύρω από τον πυρήνα του. Οι αστρονόμοι αναφέρουν πως τα καυτά σημεία δραστηριότητας στους δακτυλίους του είναι σημεία που αστέρια σχηματίζονται με σημαντικά υψηλότερο ρυθμό από τον συνηθισμένο. Βρίσκεται 59 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας, ανακαλύφθηκε και αυτός από τον αστρονόμο William Herschel το 1784 και μπορεί κανείς να τον δει με ένα μικρό τηλεσκόπιο. Παρόλα αυτά προτείνετε κάποιο μεσαίο τηλεσκόπιο για να φανεί φωτεινότερος.
Caldwell 68
Αυτή η εντυπωσιακή εικόνα του Caldwell 68 μας δείχνει ένα νεφέλωμα αντανάκλασης. Σε ένα τέτοιο νεφέλωμα, το οποίο πρακτικά είναι ένα τεράστιο σύννεφο αερίου και διαστρικής σκόνης σχηματίζονται αστέρια. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι είναι βρεφοκομείο αστέρων και η λάμψη του οφείλεται σε κάποιο κοντινό θερμό άστρο. Η ενέργεια που εκπέμπει το άστρο αυτό κάνει το νεφέλωμα να λάμπει. Βρίσκεται περίπου 400 έτη φωτός μακριά μας ανακαλύφθηκε από τον αστρονόμο Johann Friedrich Julius Schmidt το 1861 και θα το δείτε και με ένα μικρό τηλεσκόπιο.
Caldwell 99
Αυτή η πραγματικά εντυπωσιακή φωτογραφία μας δείχνει το σκοτεινό νεφέλωμα Caldwell 99. Το σκοτεινό νεφέλωμα είναι ένα πυκνό σύννεφο διαστρικής σκόνης το οποίο αποκλείει εντελώς όλα τα ορατά μήκη κύματος φωτός από αντικείμενα που βρίσκονται πίσω από αυτό. Στο νότιο νυκτερινό ουρανό μπορεί κανείς να το εντοπίσει σχετικά εύκολα αφού στην περιοχή αυτή, δίπλα από το νότιο σταυρό, δεν θα δει αστέρια να λάμπουν. Βρίσκεται περίπου 600 έτη φωτός από τη Γη και είναι αρκετά μεγάλο με μήκος περίπου 100 ετών φωτός.
Το μέλλον του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble μπορεί να βρίσκεται ήδη 30 χρόνια στην υπηρεσία των αστρονόμων και να μας δίνει μερικές από τις εντυπωσιακότερες εικόνες εκεί έξω, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η αποστολή του έχει ολοκληρωθεί.
Οι παρατηρήσεις που έχουν γίνει από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble δεν έχουν μόνο εντυπωσιάσει, παράλληλα έχουν εμβαθύνει τις γνώσεις μας για το σύμπαν. Όπως αναφέρει η NASA η αποστολή του συνεχίζεται για αρκετά χρόνια ακόμα.
Αυτό είναι γεγονός μιας και αναμένεται για μια τουλάχιστον δεκαετία ακόμα οι αστρονόμοι να χρησιμοποιούν το Hubble για να ανακαλύπτουν ακόμα περισσότερα μυστικά του σύμπαντος. Ο προγραμματισμός θέλει το Hubble να παραμένει ενεργό για τουλάχιστον μέχρι το 2030, ενώ είναι πιθανόν η υπηρεσία του να φτάσει μέχρι και το 2040.
Οι προδιαγραφές του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble πάνω από όλα είναι ένα αστρονομικό όργανο, ένα μεγάλο τηλεσκόπιο το οποίο έχουμε θέσει σε τροχιά γύρω από τη Γη με στόχο να μας δίνει εικόνες από ουράνια σώματα τέτοιες που δεν θα μπορούσαμε να λάβουμε από κάποιο αντίστοιχο όργανο στη Γη.
Τύπος τηλεσκοπίου:
Σχεδιασμός Ritchey-Chrétien Cassegrain
Διάμετρος καθρέπτη:
Κύριος καθρέπτης: 2,4 μέτρα
Δευτερεύον καθρέπτης: 0,3 μέτρα
Μάζα καθρέπτη
Κύριος καθρέπτης: 828 χιλιόγραμμα
Δευτερεύον καθρέπτης: 12,3 χιλιόγραμμα
Υλικό κατασκευής καθρεπτών:
Γυαλί με επικάλυψη από αλουμίνιο
Βάρος παρατηρητηρίου:
Περίπου 11.100 χιλιόγραμμα κατά την εκτόξευση
Περίπου 12.000 χιλιόγραμμα κατά την Αποστολή Επισκευής 4
Τοποθεσία:
Σε τροχιά γύρω από τη Γη σε ύψος 540 χιλιομέτρων
Περίοδος τροχιάς:
Σε περίπου 95 λεπτά ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή
Ταχύτητα:
Περίπου 27.300 Km/h
Συστοιχία ηλιακών συλλεκτών:
Μέγιστη ισχύς εξόδου (με ηλιακή ακτινοβολία): 5.500W
Κατανάλωση (μέση): 2.100W
Ευαισθησία στο φως:
Υπεριώδες έως υπέρθυρο (115–1700 νανόμετρα)
Ενσωματωμένα όργανα:
Wide Field Camera 3 (WFC3)
Cosmic Origins Spectrograph (COS)
Advanced Camera for Surveys (ACS)
Space Telescope Imaging Spectrograph (STIS)
Fine Guidance Sensors (FGS)
Ημερομηνία εκτόξευσης:
24 Απριλίου 1990
Με το διαστημικό λεωφορείο Discovery και πλήρωμα 5 αστροναυτών
Αναπτύχθηκε:
25 Απριλίου 1990
Πρώτη εικόνα:
20 Μάϊου 1990
Σύμπλεγμα αστέρων NGC 3532
Επισκευές:
Αποστολή Επισκευής 1: Δεκέμβριος 1993
Αποστολή Επισκευής 2: Φεβρουάριος 1997
Αποστολή Επισκευής 3Α: Δεκέμβριος 1999
Αποστολή Επισκευής 3Β: Μάρτιος 2002
Αποστολή Επισκευής 4: Μάιος 2009