Υψηλές προσδοκίες τρέφουν οι δανειστές για την εξέλιξη των πλειστηριασμών σε βασικό όχημα εξυγίανσης των τραπεζικών χαρτοφυλακίων, ωστόσο, η πραγματικότητα κρατά χαμηλά τον πήχη.
Στην Έκθεση Συμμόρφωσης που έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφέρεται ότι οι τράπεζες σκοπεύουν να διενεργήσουν 10.000 πλειστηριασμούς μέσω της ειδικής πλατφόρμας το 2018, ξεκινώντας από 1.000 τον μήνα από τον Μάρτιο και καταλήγοντας στους 2.000 πλειστηριασμούς το τελευταίο τρίμηνο του έτους.
Για την επόμενη τριετία, ως το 2021, η Επιτροπή συμπεριλαμβάνει 40.000 πλειστηριασμούς ετησίως, δηλαδή περίπου 4.000 τον μήνα, στο σενάριό της.
Η πορεία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών μέχρι τώρα, πάντως, δεν προϊδεάζει για μια τέτοια κλιμάκωση, καθώς τον Ιανουάριο προγραμματίστηκαν μόλις 77 πλειστηριασμοί, εκ των οποίων ένα πολύ μικρό μέρος εκτελέστηκε, όπως επιβεβαιώνουν στο insider.gr τραπεζικές πηγές.
Οι δανειστές υπογραμμίζουν σε όλους τους τόνους ότι οι τράπεζες πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στους πλειστηριασμούς, έναντι των διαγραφών, για να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια, καθώς πρόκειται για το μέτρο με την πιο άμεση ισχύ.
Ωστόσο, η εκτίναξη του αριθμού των πλειστηριασμών σε αυτά τα μεγέθη, ακόμη και αν ήταν εφικτή, θα είχε μια σειρά επιπτώσεων, τόσο για την αγορά ακίνητων και τον ισολογισμό των τραπεζών, όσο και στο κοινωνικό προφίλ της κυβέρνησης που έχει υποστεί σφοδρό πλήγμα από την ψήφιση μέτρων λιτότητας τα δύο τελευταία χρόνια της διακυβέρνησής της.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο SSM έχει αποδεχθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των ακινήτων –έως και 75%– που εκπλειστηριάζονται καταλήγουν στα χέρια των τραπεζών, γεγονός που λειτουργεί ως «δίχτυ ασφαλείας» για τις τράπεζες που σπεύδουν να περισώσουν τις τιμές των ακινήτων, ώστε να μην υποχωρήσουν ακόμη χαμηλότερα.
Αυτό θα σημαίνει τη συσσώρευση τεράστιου αποθέματος ακινήτων στο ενεργητικό των τραπεζών, οι οποίες θα πρέπει να προωθούν με το… σταγονόμετρο στην αγορά προκειμένου να μην υπάρξει κραχ στις τιμές των ακινήτων.
Την ίδια ώρα, στην πλατφόρμα μεταφέρονται από τις 21 Φεβρουαρίου και οι φυσικοί πλειστηριασμοί, οι οποίοι «πάγωσαν» μετά τις σφοδρές αντιδράσεις από συλλογικότητες και τα επεισόδια που σημειώθηκαν στα συμβολαιογραφεία τις τελευταίες εβδομάδες του 2017. Οι αντιδράσεις στα συμβολαιογραφεία των e-πλειστηριασμών αναμένεται να είναι επίσης σοβαρές, γι’ αυτό και η Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής αποφάσισε την Τρίτη να «φρουρεί» τα συμβολαιογραφεία της Αττικής με 144 αστυνομικούς.
Ακόμη και εάν εκπλειστηριαστεί ένα ακίνητο, όμως, θα πρέπει να γίνει έξωση των ενοίκων-οφειλετών από αυτό, γεγονός που αναμένεται να προκαλέσει από μόνο του σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις. Εάν υποθέσουμε ότι βγαίνουν 40.000 ακίνητα στο «σφυρί» από το 2019, ένα μέρος αυτών θα αφορά ιδιώτες, οπότε οι οφειλέτες που θα βγουν στον δρόμο θα είναι χιλιάδες και οι τράπεζες θα συγκεντρώσουν αρνητική δημοσιότητα, κάτι που φυσικά οι ίδιες απεύχονται.
Πολύ πιο θεμιτή λύση είναι, φυσικά, η ρύθμιση των οφειλών –υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι τηρούνται. Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ του insider.gr, στους πλειστηριασμούς ιδιωτών πολλοί οφειλέτες τρέχουν την τελευταία τιμή στις τράπεζες για ρύθμιση, όταν πια πεισθούν ότι δεν γλυτώνουν το «σφυρί».
Για να ξεκαθαρίσει, όμως, το τοπίο για το ποιες ρυθμίσεις τηρούνται και ποιες όχι, χρειάζεται χρόνος και οι τράπεζες δεν τον διαθέτουν, καθώς από τον επόμενο μήνα ξεκινούν τα stress tests τόσο οι διοικήσεις όσο και η κυβέρνηση ελπίζουν στη διαμόρφωση όσο το δυνατόν πιο «επιεικών» σεναρίων. Υψηλόβαθμη τραπεζική πηγή υποστηρίζει, πάντως, στο insider.gr ότι η απόφαση που θα ληφθεί τελικά για τις τράπεζες θα είναι «εν πολλοίς πολιτική».
Βάσω Αγγελέτου
insider.gr