Γράφει ο Αδάμος Α. Μουζουρής
Δημοσιεύθηκε
(Στους Μαθητές μου που Ονειρεύονται και δεν Βολεύονται).
«Ψηφίδες Ιστορίας, «κτήμα τε ες αιεί».
1954 – 1974 μ.Χ. – 46 χρ. Κατοχής.
«….. τόδ᾽ αἰσχρόν, εἰ βλέποντι μὲν φίλῳ χρώμεσθ᾽,
ἐπεὶ δ᾽ ὄλωλε μὴ χρώμεσθ᾽ ἔτι»;*
Αγαπημένε μου Αναγνώστη, σε λίγες μέρες θα γιορτάσουμε την Γέννηση του Θεανθρώπου και θα υποδεχτούμε τη Νέα Χρονιά. Τέτοιες ώρες και μέρες πλημμυρίζουμε από αισθήματα και διαχέομαι τη συγκίνησή μας προς το συνάνθρωπό μας. Σ’ αυτές τις μοναδικές Άγιες Στιγμές, και ειδικότερα σήμερα με την απώλεια Συνανθρώπων μας λόγω της πανδημίας, βρίσκει σάρκα και οστά η πιο μεγάλη αρετή του Ανθρώπου: να νιώθει τον πόνο και τον καημό του ανθρώπου, του κάθε ανθρώπου όπου κι αν βρίσκεται, σ’ όποιο μέρος της γης, ανεξάρτητα από χρώμα, θρησκεία, καταγωγή, ..
Χρονιάρες μέρες, και η σκέψη δεν λέει να ξεφύγει από εκείνο τον Ιούλη, τον πικρό Ιούλη του 1974, λες και ο δείκτης του χρόνου έχει σταματήσει εκεί. Μπορεί να γελάμε και να τραγουδάμε αλλά το γέλιο και το τραγούδι μας είναι μακρόσυρτα μυρολόγια (από το μύρο), γιατί οι θύμισες και νωπές είναι και πικρές. Οσμίζομαι από τον Παγασητικό βαρύ τον αέρα της κατεχόμενης Κύπρου και με τη νοσταλγία να κωδικοποιείται σε μια αλυσίδα από Παιδικούς Φίλους, Αδελφούς, Συνοδοιπόρους και Συμπολεμιστές του 399 Τάγματος Πεζικού, του Μπογαζιού – Αμμοχώστου, που έφυγαν το λιοχάραμα της 20ης Ιουλίου το 1974 και δεν ματαφάνηκαν το λιόγερμα! Και εγώ εδώ! Και ξέρω ότι αυτό είναι ένα είδος μοίρας, και μου είναι παρήγορη η ιδέα ότι κι ετούτη η μοίρα μπορεί σε κάτι να εξυπηρετεί! Της μοίρας γραπτό να περισώσω την μνήμη Των. Το Ανεξόφλητο Χρέος σ’ Αυτούς και στη Γενιά μου, να μιλήσω για Ελπίδες αιώνων, απραγματοποίητες και εν πολλοίς προδομένες. Και για Θυσίες φαλκιδευμένες από δικούς μας και ξένους.
«Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες
Εκείνων που πέθαναν, ή εκείνων που είναι
Για μας χαμένοι σαν τους πεθαμένους.
Κάποτε μες στα όνειρά μας ομιλούνε
Κάποτε μες στην σκέψη τες ακούει το μυαλό.
Και με τον ήχο των για μια στιγμή επιστρέφουν».
(Κ. Π. Καβάφης, Φωνές).
«Ιδανικές μορφές κι αγαπημένες», που έρχονται στα όνειρα μας και χανόμαστε στο Πάλεμα και στην Αντάρα, στο Σίφουνα και στον Ανεμοστρόβιλο, και τραγουδάμε…. τα Πάθη, τους Καημούς, τις Αγωνίες, την Ομορφιά, το Φόβο, τον Έρωτα, την Λευτεριά … τη Γενέθλια Γη, τα Ποτάμια, τα Γιοφύρια, τα Βουνά, τους Κάμπους, Αφουγκραζόμαστε το δικό της σώψυχο και βαθύχορδο τραγούδι, Οραματιζόμαστε – Ονειρευόμαστε – Δίνουμε νόημα στη ζωή … Ομορφαίνουμε το Άνθρωπο…
«Κάποτε μες στα όνειρά μας ομιλούνε»!
«Κάποτε μαζί ζούσαμε το όνειρο και κύλαγε ανέξοδα η πραγματικότητα»!
(Τι να πω)!!
«Τώρα πληρώνεις την πραγματικότητα και νοσταλγείς το όνειρο! .. πρόβλημά σου»!!
«Πάρε τον κονδυλοφόρο σου, πάρε την ψυχή μας …».
(«ευαίσθητη περγαμηνή είστε!!! ψιθυρίζω)!
»ζωντάνεψε τ’ όνειρο και σύνθεσε το ωραιότερο ποίημα»!
(».. το ωραιότερο ποίημα ψιθυρίζω»)!
» ναι …..
ένας ψυχωμένος κονδυλοφόρος
και μια ευαίσθητη περγαμηνή,
συνθέτουν το ωραιότερο ποίημα!
«Την Κατεχόμενη Γη μας δεν την Αναπολούμε
Την Νοσταλγούμε»!!
Αγαπημένε μου Αναγνώστη, η μνήμη είναι απλή δύναμη διατήρησης του παρελθόντος, η ανάμνηση είναι η θεληματική και αποτελεσματική ανάκλησή του. Η ιστορική μνήμη με την πλούσια πείρα της αποτελεί τον καλύτερο δάσκαλο διαχρονικά. Οι περισσότεροι άνθρωποι αποφεύγουν κάθε αναφορά στο παρελθόν τους, νιώθουν ντροπή για τις αναμνήσεις τους, πιστεύουν ότι η μνήμη είναι ελάττωμα, αναπηρία, κατάρα, ..
*(«… θα ήταν, λοιπόν, ντροπή όταν έχει τα μάτια του
ανοιχτά, να τον (έχουμε) νιώθουμε φίλο
κι όταν τα κλείσει να (τον ξεχνούμε) μην τον τιμούμε»);
(Εκάβη, Ευριπίδη, στ. 311-12).
Αγαπημένε μου Αναγνώστη, στις Άγιες Μέρες μας το λόγο έχουν οι «θεοείκελοι» Ήρωες μας. Με Θυσία θέωσης, ως εικόνα του Θεού και με την αθανασία της ψυχής. Αθάνατοι όπως ο Θεός!
«Κάποτε μες στην σκέψη τες ακούει το μυαλό»!
» …. δύσκολες οι μέρες μας … μια καθημερινότητα που δυστυχώς χαρακτηρίζεται από κυνισμό, τυχοδιωκτισμό και με ιδεολογία τον ωφελιμισμό και τον ατομικισμό. Απουσιάζουν οι ιδεολογίες και οι αγνοί ιδεολόγοι. Οι ιδεολογίες ανανεώνονται και εκσυγχρονίζονται αλλά δυστυχώς νοθεύουν την αγνότητά τους με καιροσκοπισμούς, υποκειμενισμούς και σκοπιμότητες. Λείπουν τα κοινά οράματα, τα ιδεώδη και τα ιδανικά για να προβληματίσουν τον πολίτη με το θουκυδίδειο «μόνοι γαρ τον τε μηδέν τώνδε μετέχοντα ουκ απράγμονα (φιλήσυχο) αλλ’ αχρείον (άχρηστο) νομίζομεν». (Θουκυδίδης, Β΄40,2)«
»… δύσκολες οι μέρες μας ,,, «και την ειωθείαν αξίωσιν των ονομάτων ες τα έργα αντήλλαξαν τη δικαιώσει» (Θουκυδίδης Γ, 82, ακόμα και την καθιερωμένη σημασία των λέξεων για τις ανθρώπινες πράξεις την άλλαξαν για να δικαιολογούν τις πράξεις τους). Αλλάζουμε τη σημασία των λέξεων κατά πως μας βολεύει. Λόγου χάρη αντί της λεβεντιάς και της ντομπροσύνης έχουμε την καπατσοσύνη και την υποκρισία, αντί της ευγένειας και της ανεκτικότητας έχουμε το θράσος και την αναισχυντία. Παρανομούμε και αντί της ομολογίας δικαιολογούμε με φαιδρότητες τις πράξεις μας και η μέριμνά μας να ξεφύγουμε του νόμου. Πράξεις που καταδικάζουμε όταν γίνονται από άλλους όχι μόνο τις επιτρέπουμε στον εαυτό μας αλλά και τις δικαιολογούμε χωρίς αιδώ. Αντί της αξιοπρέπειας και της ομορφιάς έχουμε το ξεγύμνωμα σώματος και ψυχής στο μέγεθος της ασχήμιας για χάρη της ευτελούς δημοσιότητας και του κέρδους. Η σοβαροφάνεια σε σοβαρότητα. Η απαιδευσία, η αμάθεια και η άγνοια σε χρυσή σιωπή»!
«Και με τον ήχο των για μια στιγμή επιστρέφουν»!
…. με τη Μακαριότητα της Σοφίας, της Αγιότητας και της Αγνότητάς τους …
«ἐὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον». (Απ. Παύλος, Προς Κορινθίους Α΄ Επιστολή. 13.1).
…… και με τη ψυχή τους να πλημμυρίζει από το Θεό ηχούν!
…. »Η Ανεκτικότητα είναι μια από τις μεγαλύτερες αρετές του Ανθρώπου. Ανεκτικότητα δεν σημαίνει υποχωρητικότητα σε αρχές και αξίες, αλλά διάθεση για διάλογο. Διάθεση να ακούσω την άλλη άποψη, να την αποδεχτώ αν είναι πειστική ή να την απορρίψω αν είναι αδύναμη και ανεδαφική«
»Ανεκτικότητα σημαίνει αγάπη, κατανόηση, σεβασμός, εμπι- στοσύνη, ενδιαφέρον και φροντίδα. Αμοιβαία επιθυμία να ακούσει ο ένας τον άλλο. Διάθεση να καταλάβει ο ένας τον άλλο, με παραδοχή σφαλμάτων χωρίς εγωισμούς. Όταν ο εγωισμός και η αλαζονεία υποχωρούν τότε γίνονται σεβασμός και ηθική! Και η ηθικότητα οδηγεί στην ευτυχία του Ατόμου και του Συνόλου».
Αγαπημένε μου Αναγνώστη, με τη Θυσία τους κατέδειξαν ότι δεν είναι οι καυχησιές, τα άμετρα λόγια και το περισσό λιβάνι που φανερώνουν τη μεγαλοσύνη του ατόμου αλλά ο αγώνας μέχρι θυσίας για τα Μεγάλα Ιδανικά, Ελευθερία, Δημοκρατία, Κοινωνική Δικαιοσύνη, Αξιοπρέπεια του Ανθρώπου. Και έγιναν αγήρατο παράδειγμα γιατί η ανδραγαθία, ως συνέχεια της πατραγαθίας, συνάδει με το φρόνημα του Ελεύθερου Ανθρώπου, με εσωτερική πειθαρχία, ορθή σκέψη και βούληση!
«Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά»!
(Ρήγας Βελεστινλής, ο Εθνεγέρτης).
«Μπροστά η σκιά σου (Ρήγα) και πίσω εμείς! (Χρ. Περραιβός) Καιρός για ένα νέο Διαφωτισμό! Ο Φωτισμός να μας οδηγήσει σε αυτοκάθαρση, ενδοσκόπηση και αυτοκριτική! Παλιγγενεσία γαρ! Ένα νέο Διαφωτισμό που να ξεπηδήσει μέσα από τη συνείδηση του Ελληνισμού. Για επαναφορά στην ζωή μας των μεγάλων διαχρονικών αρχών και αξιών: το κάλλος και το μέτρο, το ήθος και η αξιοκρατία, η ισονομία και η κοινωνική δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη, η συνεργασία και το άνοιγμα στο συνάνθρωπό μας, η φιλοξενία, η φιλία και η συναδέλφωση, η αξιοπρέπεια… η Ανθρωπιά! Όπως και τις ιδιαίτερες αξίες της καθ’ ημάς Χριστιανικής Ανατολής, της καρτερίας, της υπομονής αλλά και της επιμονής, της πίστης και της ελπίδας! Της πνευματικότητας και της εσωτερικότητας! Αξίες διαχρονικές που λάμπρυναν και κόσμησαν τον Ελληνισμό. Ο κόσμος του φωτός είναι αιώνιος, η Ελλάδα, ενώ ο κόσμος του σκότος είναι παροδικός. Και τώρα η Ελλάδα μας μπορεί να γίνει η νέα φύτρα της Ευρώπης!
Αγαπημένε μου Αναγνώστη, αξίζει, να παραμείνουμε Άνθρωποι, με Αξιοπρέπεια και Ελεύθερο πνεύμα απέναντι σ’ αυτό το θέατρο του παράλογου και για αιώνες δράματος, όπου οι μεγάλες δυνάμεις μετρούν στη βάση των δικών τους ανίερων συμφερόντων και καιροσκοπούντες είναι έτοιμοι και πάλι, ως άρπαγες, για μια νέα τάξη στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ελέω υδρογονανθράκων, με θεμέλια και πάλι το αίμα αθώων και τους τάφους των παιδιών.
Οφείλουμε ο «καθείς με τα όπλα του» να παλέψουμε για να είναι η Νέα Χρονιά να είναι Λυτρωτική για την Μεγάλη Πατρίδα, όπως και την Μικρή – Γλυκιά ιδιαίτερη Πατρίδα, την Κύπρο μας! Και Λευτεριά στην Κατεχόμενη Γη μας, με Λύση, Δίκαιη, Βιώσιμη και Λειτουργική, χωρίς τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής και τους έποικους, για το καλό όλων μας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Επιμύθιο: Όσον αφορά τα τεκταινόμενα με τον αλαζόνα «Γείτονα», ας έχουμε κατά νου τη διαχρονική και επίκαιρη ρήση του Θουκυδίδη, (Βιβλίο Στ΄38.4). «τὸν γὰρ ἐχθρὸν οὐχ ὧν δρᾷ μόνον, ἀλλὰ καὶ τῆς διανοίας προαμύνεσθαι χρή, εἴπερ καὶ μὴ προφυλαξάμενός τις προπείσεται».
(είναι συνετό (αναγκαίο) κάποιος να προφυλάγεται από τον εχθρό, όχι μόνο όταν αρχίσει την δράση (πράξεις – ενέργειες) , αλλά και για τα όσα σχεδιάζει, γιατί αν δεν προλάβει κανείς να προ-φυλαχτεί, τότε ο εχθρός θα προ-λάβει να τον βλάψει).
* Φιλόλογος – Ιστορικός ,Πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων Ν. Μαγνησίας
