Όσοι έχουν διαβάσει το βιβλίο του Jonathan Haidt, «Η Ανήσυχη Γενιά», πιθανόν να υποδέχθηκαν με ικανοποίηση την πρόσφατη είδηση από την Αυστραλία ότι προχωρά σε αυστηρούς περιορισμούς στη χρήση του YouTube από εφήβους.
Το βιβλίο του καθηγητή Haidt αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για αυτή την εξέλιξη. Μέσα από το έργο του, αναδεικνύει τη βαθιά κρίση ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζουν οι νέοι, συνδέοντας την αύξηση των φαινομένων άγχους και κατάθλιψης με την εκτεταμένη χρήση smartphones και social media. Οι αλλαγές αυτές, όπως επισημαίνει, έχουν αλλοιώσει θεμελιώδεις εμπειρίες της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.
Ο Πίτερ Μαλινάουσκας, πρωθυπουργός της Νότιας Αυστραλίας, επηρεάστηκε έντονα από τη σύζυγό του, η οποία, αφού διάβασε το βιβλίο, τον παρότρυνε να αναλάβει δράση. Έτσι ξεκίνησε μια τοπική πρωτοβουλία για τον περιορισμό της πρόσβασης των παιδιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης — μια πρωτοβουλία που σύντομα πήρε εθνικές διαστάσεις. Τον Νοέμβριο του 2024, η Αυστραλία ανακοίνωσε την πρώτη παγκόσμια απαγόρευση των social media για ανήλικους, με πιλοτική εφαρμογή από τον Ιανουάριο του 2025 και πλήρη ισχύ από τα Χριστούγεννα του ίδιου έτους.
Αρχικά, το YouTube εξαιρέθηκε από την απαγόρευση λόγω της εκτεταμένης χρήσης του στον τομέα της εκπαίδευσης. Ωστόσο, μετά από πίεση της αρμόδιας ρυθμιστικής αρχής για την ασφάλεια στο διαδίκτυο —η οποία παρουσίασε ανησυχητικά στοιχεία σύμφωνα με τα οποία το 37% των ανηλίκων χρηστών είχαν εκτεθεί σε επιβλαβές περιεχόμενο στην πλατφόρμα— η κυβέρνηση επανεξέτασε τη στάση της.
Ο Πρωθυπουργός Άντονι Αλμπανέζε στήριξε την επέκταση των περιορισμών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη προστασίας των παιδιών από τις αρνητικές επιπτώσεις του ψηφιακού κόσμου. Σύμφωνα με τη νέα απόφαση, από τον Δεκέμβριο του 2025, οι έφηβοι κάτω των 16 ετών δεν θα μπορούν να δημιουργούν λογαριασμούς στο YouTube. Ωστόσο, θα συνεχίσει να επιτρέπεται η προβολή εκπαιδευτικών βίντεο σε σχολεία και στο σπίτι υπό την επίβλεψη ενηλίκων.
Από την πλευρά της, η YouTube —που ανήκει στην Alphabet— αντιδρά, επιμένοντας ότι πρόκειται για πλατφόρμα φιλοξενίας βίντεο και όχι κοινωνικό δίκτυο. Όπως δήλωσε εκπρόσωπός της στο Reuters τον Ιούλιο του 2025:
«Το YouTube είναι μια πλατφόρμα κοινής χρήσης βίντεο με μεγάλη βιβλιοθήκη δωρεάν, υψηλής ποιότητας περιεχομένου, που όλο και περισσότερο προβάλλεται μέσω τηλεοράσεων. Δεν είναι μέσο κοινωνικής δικτύωσης.»
Παρόλα αυτά, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι τα σχόλια, οι προτεινόμενοι αλγόριθμοι και η δυνατότητα αλληλεπίδρασης καθιστούν την πλατφόρμα λειτουργικά παρόμοια με social media όπως το TikTok ή το Instagram.
Η απόφαση της αυστραλιανής κυβέρνησης έχει ήδη προκαλέσει εντάσεις με μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, με πληροφορίες να κάνουν λόγο για πιθανές νομικές ενέργειες από πλευράς του YouTube. Ωστόσο, η Υπουργός Επικοινωνιών Άνικα Γουέλς ξεκαθάρισε ότι η υγεία και η ασφάλεια των παιδιών αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση.