Πολλοί πολίτες στην Ουκρανία και στις γειτονικές χώρες σχηματίζουν ουρές έξω από τα φαρμακεία για να προμηθευτούν προληπτικά χάπια ιωδίου, ώστε να προστατευτούν από πιθανή διαρροή ραδιενέργειας λόγω του πολέμου.
Η ζήτηση είναι τόσο μεγάλη που οι φαρμακοποιοί στη Βουλγαρία ξεπούλησαν τις τελευταίες έξι ημέρες, όσο ιώδιο πουλάνε κανονικά σε ετήσια βάση. Παρόμοια είναι η κατάσταση και στην Πολωνία και την Τσεχία, με ουρές χιλιομέτρου να σχηματίζονται έξω από τα φαρμακεία.
Βέβαια, ακόμα και σε χώρες που δε γειτονεύουν με την Ουκρανία, όπως είναι το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Γαλλία, η πώληση των συγκεκριμένων σκευασμάτων έχει αυξηθεί εντυπωσιακά. Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, φαρμακείο στο κέντρο των Βρυξελλών τα προσέφερε δωρεάν σε όσους ήθελαν να τα προμηθευτούν, ενώ τα περισσότερα φαρμακεία της πόλης λειτουργούν πλέον με λίστες αναμονής, λόγω έλλειψης.
Τα χάπια ιωδιούχου καλίου δεν είναι τίποτα παραπάνω από το ιωδιούχο αλάτι που έχει η θάλασσα.
Πώς όμως δρουν όμως προφυλακτικά στον οργανισμό σε περίπτωση έκκλησης ραδιενέργειας;
Σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικών των Ηνωμένων Πολιτειών, «προστατεύουν τον θυρεοειδή αδένα από την εσωτερική πρόσληψη ραδιοϊωδίων».
«Σε περιπτώσεις που συμβεί πυρηνικό ατύχημα ή οποιαδήποτε πυρηνική έκρηξη, ένα από τα πολύ ραδιενεργά και επιζήμια για τον οργανισμό ιόντα που δημιουργούνται είναι το ιώδιο 131. Το ιώδιο έχει ένα χαρακτηριστικό, να συγκεντρώνεται στο θυρεοειδή και να προκαλεί καρκίνο του θυρεοειδούς. Περίπου το 30% της ραδιενέργειας που παίρνουμε, πάει στο θυρεοειδή αδένα, μέσω ιωδίου. Οπότε αν αμέσως μετά το ατύχημα πολύ γρήγορα πάρει κανείς φάρμακο ιωδίου, πηγαίνει αυτό το ιώδιο που παίρνουμε και δεσμεύεται στο θυρεοειδή και παρεμποδίζει τη δέσμευση του ραδιενεργού στοιχείου, άρα μειώνει πολύ τις πιθανότητες για καρκίνο του θυρεοειδούς», εξηγεί ο καθηγητής Ευάγγελος Μανωλόπουλος.
Για αυτό και το Βέλγιο, μεταξύ άλλων ευρωπαϊκών χωρών, συνήθως μοιράζει δισκία ιωδίου σε οποιονδήποτε ζει σε απόσταση 10 ή 15 χιλιομέτρων από έναν πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής.
Τα χάπια ιωδίου, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, δεν έχουν παρενέργειες και χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή, είναι όμως πολύ ευαίσθητα στο ηλιακό φως και τη ζέστη που αλλοιώνει τη σύνθεσή τους.