Πριν 79 χρόνια, στις 23 Φλεβάρη 1943, ιδρύθηκε η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων, η θρυλική ΕΠΟΝ. Πλάι στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, η ΕΠΟΝ έγραψε τις δικές της σελίδες ηρωισμού στην πάλη κατά των ξένων κατακτητών και των ντόπιων λακέδων τους. Η ΕΠΟΝ δεν ήταν μια ακόμα νεολαιίστικη οργάνωση. Στις τάξεις της συσπείρωσε τον ανθό της ελληνικής νεολαίας στον αγώνα για εθνική ανεξαρτησία και κοινωνική προκοπή.
Στο Βόλο η ΕΠΟΝ έγραψε με το αίμα των χιλιάδων μελών της τις πιο όμορφες και αγωνιστικές σελίδες της ιστορίας αυτής της πόλης. Ένα αγώνα που ξεκίνησε από τις πρώτες μέρες της Κατοχής. Πρώτα ήταν η ΟΚΝΕ και τα μέλη της με πρώτο νεκρό τον 19χρονο Κώστα Σκυτούδη τον Απρίλη του 1941 που δολοφονήθηκε όντας εξόριστος στον Άγιο Ευστράτιο στην μεγάλη εξέγερση των κρατουμένων. Τα μέλη της δημιούργησαν στην συνέχεια το ΕΑΜ Νέων και στην συνέχεια δημιούργησαν τον Φλεβάρη του ’43 την ΕΠΟΝ, που τον Μάη του ’44 έφθασε τα 2.000 μέλη μέσα στο Βόλο και χιλιάδες σε όλη την Ελλάδα. Τα μέλη της εκείνες τις μαύρες μέρες, με το Χωνί, από γειτονιά σε γειτονιά κάλεσαν στον αγώνα εργαζόμενους, νοικοκυρές, μαθητές και μαθήτριες και αυτοί ανταποκρίθηκαν σε όλες τις μεγάλες μάχες που δόθηκαν τότε, ενάντια στην Πολιτική επιστράτευση, για την διοργάνωση συσσιτίων ενάντια στην πείνα, ενάντια στην κάθοδο των Βουλγάρων φασιστών, ενάντια στην τρομοκρατία, για δουλειά και επιβίωση. Την στιγμή που η αστική τάξη της περιοχής και οι πολιτικοί εκπρόσωποι των αστικών και σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων είτε απείχαν από τον αγώνα ή χρηματοδοτούσαν τις Δωσιλογικές οργανώσεις των ΕΑΣΑΔ, των ΕΕΕ, της ΕΑΟ πρόγονοι της σημερινής Χρυσής Αυγής, για να κτυπήσουν το ανερχόμενο λαϊκό κίνημα που διεκδικούσε έναν πιο δίκαιο κόσμο.
Η ΕΠΟΝ στο Βόλο οργάνωσε τη νεολαία που κινητοποιήθηκε με την απεργία των μαθητών τον Φλεβάρη του ’44, δημιούργησε πρότυπες πολιτιστικές εκδηλώσεις με την Πνευματική Πρωτοπορία νέων και τον Καλλιτεχνικό εκπολιτιστικό σύνδεσμο, έδωσε θυσία τα καλύτερα στελέχη της, τους δύο αδερφούς Δονδολίνους, την Νίτσα Τριανταφύλλου, τον Πιπικάκη, το Νίκο Μαλαβέτα, Αντωνία Ιατρούλη, Λέων Σακή, Μήτσο Γουρπιώτη, Λάκη Ντόβα, Φίλιππο Παύλου, τον Παναγιώτη Φραγκούλη. Έναν αγώνα που η ΕΠΟΝ συνέχισε και την περίοδο 1945 μέχρι και 1949 με τους Επονίτες που στήθηκαν και εκτελέσθηκαν στο Καζανάκι όπως η Κατερίνα Κόκκινου και η Χρυσούλα Φελούς, αλλά και ο Γραμμένος Στίνης στην Θεσσαλονίκη.
Νους καθοδηγητικός και ψυχή του αγώνα αυτού ήταν το Κόμμα της εργατικής τάξης. Ήταν το ΚΚΕ. Σάλπισε από την πρώτη στιγμή τη φωνή της αντίστασης στο ξένο κατακτητή και στους ντόπιους συμμάχους του από την άρχουσα τάξη της Ελλάδας. Μπήκε το ίδιο μπροστά για την οργάνωση της πάλης, για την απελευθέρωση. Με πρωτοβουλία του συγκροτήθηκε το ΕΑΜικό αντιστασιακό κίνημα.
Υπήρξε ο βασικός αιμοδότης, η ψυχή του αντικατοχικού αγώνα. Ως πραγματικά μαχητική πολιτική οργάνωση νεολαίας, η ΕΠΟΝ ήταν ένα μεγάλο σχολείο που διαπαιδαγώγησε τη νέα γενιά με τις αξίες του αγώνα, της συλλογικότητας, της αυταπάρνησης και της αυτοθυσίας. Μέσα από την αναπτυγμένη αλληλεγγύη της οργανωμένης ζωής, οι ΕΠΟΝίτες γνώρισαν την πραγματική αξία της ζωής. Οι αγώνες της αποτέλεσαν, αποτελούν και θα αποτελούν μια τεράστια παρακαταθήκη για τη νεολαία. Παρακαταθήκη, που αδυνατεί να σβήσει η άρχουσα τάξη από τη συλλογική μνήμη της νεολαίας κι ας έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε.
Φυσικά σήμερα κυβέρνηση και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα προσπαθούν να σβήσουν αυτή την ιστορική μνήμη ή να την ενσωματώσουν στα σχέδια τους, στα πλαίσια της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Μάλιστα διάφορα αστικά επιτελεία προσπαθούν να ξαναγράψουν την Ιστορία από την αρχή και έχουν κάνει επιστήμη τη διαστρέβλωση, τη συκοφαντία, την παραχάραξη της ιστορίας. Γι’ αυτό αποτελεί χρέος και καθήκον μας να αναδείξουμε την προσφορά της ΕΠΟΝ αλλά και του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και αργότερα του ΔΣΕ στη σκληρή, άνιση, αλλά δίκαιη πάλη του.
Τα μέλη και οι φίλοι της ΠΕΑΕΑ -ΔΣΕ , όλος ο ελληνικός λαός και η νεολαία θα σταθούμε ανυποχώρητα πιστοί στις αξίες και τις παραδόσεις της ΕΠΟΝ, του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Θα βρεθούμε στην πρώτη γραμμή του αγώνα για τα δικαιώματα στη μόρφωση, τη δουλειά, τον πολιτισμό, για τα δικαιώματά μας στη ζωή και το μέλλον μας, κόντρα στις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ που πιστά ακολουθούν οι μέχρι σήμερα ελληνικές κυβερνήσεις.
Και τότε και τώρα ίδιος είναι ο εχθρός, ο ιμπεριαλισμός
Για το Δ.Σ.
Ο πρόεδρος Ο γραμματέας
Θαν. Κ. Βογιατζής Μιχ. Ντίκας