Βρόντηξέ τα όλα και έλα στην Αλόννησο

Ταξιδεύοντας από την άκρη της Εύβοιας προς τις Βόρειες Σποράδες, ξέρεις πως αυτή η γωνία του Αιγαίου δεν είναι σαν τις άλλες. Τα νερά παραδίνονται στο βαθύ γαλάζιο, οι γκρεμοί κι οι βράχοι είναι κατακλυσμένοι από πράσινο. Αυτός ο ιδιαίτερος ελληνικός συνδυασμός εξωτικού, θάλασσας και πευκόφυτου τοπίου. Κι ύστερα, γνωρίζεις πως στα νερά αυτά ζουν πλάσματα μαγικά, που λίγο από τύχη, περισσότερο από φιλότιμο όσων ζουν στην περιοχή, έχουν καταφέρει να μείνουν μακριά από την γάγγραινα του ανθρώπινου χεριού.

Καλώς ήρθατε στην Αλόννησο… ένα νησί, άλλο, ξέχωρο από τα συνηθισμένα.

Πριν ακόμη το πλοίο της γραμμής πάρει την τελευταία στροφή για το Πατητήρι, ένα αίσθημα δέους σε κατακλύζει στη θέα μια μικρής λοφοπλαγιάς. Στην άκρη της “φυτεμένα” με αρμονία πέτρινα σπιτάκια, με όλη τη χάρη της παράδοσης και τη σοφία των δεκαετιών να αποπνέει ολόγυρα. Είναι η η πρώτη εικόνα της παλιάς χώρας, που μπορεί να χτυπήθηκε από τον σεισμό, όμως δεν έσβησε από το χάρτη.

Το Πατητήρι από την άλλη, είναι πιο παιχνιδιάρικο. Υπήρξε για δεκαετίες ο τόπος συνάντησης μετά τον τρύγο, πριν πέσει φιλοξέρα, τότε που το νησί ήταν διάσπαρτο από αμπελώνες και οι κάτοικοί του κατέβαιναν στην ακροθαλασσιά για να πατήσουν τα σταφύλια. Το λιμανάκι μικρό, χωνεμένο στο περιβάλλον έτσι που να μην ξενίζει και τα δέντρα, αυτά τα δέντρα, πάλι να φτάνουν ως την θάλασσα.

Πολλά μπορεί να γράψει κανείς για τις βόρειες Σποράδες, για την Αλόννησο συγκεκριμένα. Το μακρόστενο νησί που περιστοιχίζεται από δεκάδες άλλα νησάκια και βραχονησίδες και κρύβει παραλίες, υδρόβια ζωή και φυσικές ομορφιές που σίγουρα αξίζει να τις επισκεφθείς. Από τη σύντομη όμως παραμονή μας εκεί, θέλουμε να περιγράψουμε εμπειρίες, συναισθήματα και ανθρώπους πιότερο, παρά οδηγίες για ναυτιλωμένους.

Βρόντηξέ τα όλα κι έλα στην Αλόννησο

Για πολλά μπορεί κανείς να “ψέξει” τους Έλληνες. Διχάζονται, ποτέ τους δεν μονιάζουν, δύσκολα τιθασεύονται και μπαίνουν σε σειρά και άλλα τέτοια… κλισέ. Την ίδια ώρα, δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο από τη λάμψη στα μάτια ενός ντόπιου, όταν μιλάει για τον τόπο του. Αυτή τη λάμψη βρήκα και εγώ στους ανθρώπους που συνάντησα στην Αλόννησο. Και για να ακριβολογώ, δεν την είδα απλά και μόνο σε ντόπιους, αλλά και σε ξένους που η τύχη και η ομορφιά της Αλοννήσου τους έφερε στην άκρη αυτή του Αιγαίου.

Η Μπέσι δεν φανταζόταν ποτέ πως θα βρισκόταν στο νησί, όταν σπούδαζε στον μακρινό Καναδά. Παιδί ομογενών στην χώρα, γνώρισε τον έρωτα σε έναν Αλοννησιώτη και όπως κάθε άνθρωπος που σέβεται τον έρωτα, τον ακολούθησε στην άκρη της γης. Την άκρη του νησιού που προστατεύει όσο κανένα σημείο του Αιγαίου – και ίσως και της Μεσογείου – τη θαλάσσια ζωή στην αυλή του. Πάνε χρόνια από τότε που έφτασε στο νησί και από εκείνη γεννήθηκε η φράση… Ήταν ο πρώτος ξεναγός μας στο νησί, μαζί της περπατήσαμε στην παλιά χώρα, ανάμεσα στα σοκάκια και τα πετρόχτιστα που ξένοι και Έλληνες οικοδόμησαν από την αρχή μετά το σεισμό.

Οι αφηγήσεις της αποτύπωναν την μαγεία αυτού του τόπου. Νέοι που βαρέθηκαν την Αθήνα, άφησαν στρωμένες δουλειές και αποφάσισαν να γυρίσουν στο νησί τους. Άνθρωποι που γνώρισαν την περιοχή ως μέρος αναψυχής και τελικά αποφάσισαν να αφήνουν πάντα ένα μέρος της ζωής τους εδώ. Όπως εκείνο το ζευγάρι Βρετανών, που η Μπέσι ξέρει πως θα κλείσουν κάθε χρόνο τα τελευταία 20 χρόνια, δωμάτιο στο νησί. Γιατί θέλουν να περπατήσουν ξανά και ξανά μέσα στις φυλλωσιές του. Στο τέλος κάθε ιστορία έκλεινε με μια φράση: “… τα βρόντηξε όλα και ήρθε στο νησί”.

Ήρεμη δύναμη

Αν έπρεπε να περιγράψει κανείς τον τόπο με δυο λέξεις, θα ήταν “ήρεμη δύναμη”. Η Αλόννησος έχει γράψει τη δική της αισθητική. Μπορεί να γίνει το ορμητήριο για ερωτευμένους, η ήσυχη γωνιά με τις όμορφες παραλίες για τις οικογένειες και το hotspot όσων λατρεύουν τα θαλάσσια σπορ και την φύση.

Ο βυθός της Αλοννήσου είναι μια εμπειρία μοναδική, τόσο για την Ελλάδα, όσο και για τον κόσμο. Τα νερά των Βόρειων Σποράδων αποτελούν το καταφύγιο για τις φώκιες Μονάχους – Μονάχους, με αποτέλεσμα όλη η περιοχή να έχει χαρακτηρισθεί θαλάσσιο πάρκο και να προστατεύεται τόσο από την υπεραλίευση, όσο και από τον ανεξέλεγκτο και σαρωτικό τουρισμό. Το αποτέλεσμα είναι να βρίσκονται πέριξ του νησιού παρθένες παραλίες και στο βυθό του σπάνιοι οργανισμοί. Όπως η περίφημη “γοργονία” ένα μοβ, εξωτικό θα έλεγε κανείς κοράλλι, που σπάνια βλέπει κανείς στο βυθό της Μεσογείου και το οποίο έχει επιβιώσει στα παρθένα νερά του πάρκου.

Ζητήσαμε τη βοήθεια των ειδικών για να αποκτήσουμε μια πιο σαφή εικόνα για τον υδάτινο πλούτο της Αλοννήσου. Απευθυνθήκαμε λοιπόν στο Triton Dive Center και κάναμε το γύρω του νησιού με το σκάφος τους, ανακαλύπτοντας μοναδικά μέρη και ομορφιές. Ξεκινώντας από τον πάλευκο Άγιο Δημήτριο, περάσαμε στην Περιστέρα, τη Γιούρα και τον Πλανήτη και σταματήσαμε στο νησάκι της κύρα – Παναγιας στην κορυφή του οποίου δεσπόζει το μοναστήρι.

Κατά την εξόρμησή μας στη θάλασσα βρεθήκαμε απέναντι σε ένα υπέροχο θέαμα, το οποίο και παρακολουθήσαμε από μακριά και με την δέουσα διακριτικότητα. Ένα κοπάδι από δελφίνια έπαιρνε το… γεύμα του, πιθανότατα σε ένα κοπάδι από σαρδέλες που περνούσαν από το σημείο.

Ο βυθός όμως είναι όπως μάθαμε πλούσιος και σε… ναυάγια. Υπάρχουν διάσπαρτα στη γύρω περιοχή αρκετά σημεία ιδιαίτερου ιστορικού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος, με “κουφάρια” πλοίων που αντέχουν κάτω από το νερό ακόμη και από την αρχαιότητα. Μιλώντας με τους ειδικούς του Triton Dive Center, μάθαμε πως γίνεται προσπάθεια να χαρακτηριστούν τα σημεία επισκέψιμα και να δημιουργηθεί στην Αλόννησο το πρώτο υποθαλάσσιο μουσείο.

Στον δικό μας “Πλανήτη”

Ο κρυμμένος κόλπος του Πλανήτη αποτέλεσε όπως μάθαμε για χρόνια το ησυχαστήριο της βασιλικής οικογένειας της Αγγλίας και συγκεκριμένα του πρίγκηπα Καρόλου, που περνούσε τα καλοκαίρια του εκεί, μέσα στο πολυτελές γιοτ του. Η ιστορία του Πλανήτη όμως, θέλει τον βασιλικό στόλο να βρίσκει στο απάγκιο του καταφύγιο από τους Γερμανούς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Βρετανοί του πολεμικού ναυτικού έμειναν κρυμμένοι εκεί για καιρό, με τους ντόπιους να φροντίζουν για τον ανεφοδιασμό τους.

Τα χρόνια πέρασαν και ένας από τους Βρετανούς που βρήκε καταφύγιο και κατάφερε να επιβιώσει της ναζιστικής μανίας στον μικρό κόλπο επέστρεψε στην Αλόννησο σχεόν 60 χρόνια μετά. Εκείνος θύμισε στους ντόπιους πως ένας νέος, ένας άνδρας που με κίνδυνο τη ζωή του, έμπαινε στη βάρκα και έκανε κουπί ως τον “πλανήτη”, για να προμηθεύσει τους Εγγλέζους με φρέσκα τρόφιμα και νερό. Ο νέος, που είχε νικήσει και εκείνος το χρόνο και με τη βοήθεια των ντόπιων, συνάντησε ξανά τον άνδρα ο οποίος του χρωστά τη ζωή του.

Ο ξεχωριστός Καπετάν Πάκης

Καθώς βουτούσαμε στις σπηλιές της Κύρα Παναγιάς, περνούσε από μπροστά μας ένα καΐκι με το όνομα “Γοργόνα”. Μια σκηνή που νομίζεις πως βγαίνει από ταινία του παλιού κινηματογράφου. Που είσαι σίγουρος πως από κάπου θα ξεπροβάλλει η Αλίκη Βουγιουκλάκη να φωνάξει “ε, πειρατή, το τόπι μου”. Ο καπετάνιος του, μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες του νησιού. Ο καπετάν Πάκης με το όνομα, αναλαμβάνει εδώ και 20 και πλέον χρόνια να ξεναγήσει τους “βαρβάρους”, όπως αποκαλεί τους ξένους, στα μέρη του νησιού.

Συμπέσαμε στο ανέβα προς το Μοναστήρι και μείναμε να χαζεύουμε τον τρόπο που περιέγραφε την ιστορία του, στους τουρίστες. Γεμάτος πάθος και ενέργεια, θαρρείς πως κάνει πρώτη φορά το ταξίδι. Ο Πάκης άφησε το Λονδίνο, στην μουντάδα του οποίου άντεξε μόλις 7 χρόνια, για τον ήλιο του Αιγαίου. Δοκίμασε πολλές δουλειές, όμως στο τέλος, αφέθηκε ολοκληρωτικά στο κάλεσμα του, που δεν ήταν άλλο από τη θάλασσα. Αυτή, δεν την βαριέται, αυτή, δεν τον απογοητεύει ποτέ. Εκεί θέλει να είναι, πάνω στη Γοργόνα να πλέει στα γαλανά νερά και να διηγείται τις αμέτρητες ιστορίες του τόπου στους καλεσμένους του.

Γεύση… αστέρων στην Αλόννησο

Ένα ταξίδι σε έναν τόπο όμως δεν είναι ποτέ ολοκληρωμένο, αν δεν συνδυαστεί με φαγητό. Κι ένας τόπος δεν είναι ποτέ άξιος λόγου αν δεν έχει παράδοση, παρόν και… μέλλον στο φαγητό. Ρωτήσαμε για τα παραδοσιακά προϊόντα του νησιού και καταλήξαμε στον Αγροτουριστικό συνεταιρισμό στο Πατητήρι, όπου δοκιμάσαμε τα ιδιαίτερα χαμαλιά. Πρόκειται για ένα γλυκό με γέμιση που παραπέμπει σε αμυγδαλωτό, τυλιγμένο σε φύλλο και πασπαλισμένο με ζάχαρη άχνη. Μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση το άρωμα που ανέδυε σε κάθε μπουκιά, άρωμα από κανέλλα και διάφορα μυρωδικά της ελληνικής παράδοσης που σου φτιάχνουν τη διάθεση.

Επιπλέον, αν ποτέ σας βγάλει ο δρόμος (αν και υπάρχουν ορισμένοι που περιπλέκουν πολύ τα πράγματα αναφορικά με τα ακτοπλοϊκά για το νησί) στην Αλόννησο, θα πρέπει να αναζητήσετε τον ντόπιο τόνο Αλοννήσου που επεξεργάζεται και συσκευάζεται σε βαζάκια στο νησί για όσους θέλουν να πάρουν τη φρεσκάδα και την ιδιαίτερη γεύση του μαζί με τις αποσκευές τους.

Εμείς τον δοκιμάσαμε στο εστιατόριο Skipper’s ακριβώς πλάι στο λιμάνι και μπροστά από την περατζάδα στο Πατητήρι. Η Αλόννησος μπορεί να έχει πληθυσμό μόλις 3,000 κατοίκων, ωστόσο διαθέτει εστιατόρια και μέρη για να φάει, κανείς για όλα τα γούστα. Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε το συγκεκριμένο εστιατόριο, τόσο για την αισθητική στα πιάτα του, όσο φυσικά και για το μικρό, λιτό και περιεκτικό (στην ουσία του) μενού.

Μάθαμε λοιπόν πως στην κουζίνα του βρίσκεται ένας έμπειρος Σεφ, με “παράσημα” από μεγάλα εστιατόρια στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ο Κώστας Σαρρής. Μιλήσαμε με τον Έλληνα σεφ, που αυτή τη σεζόν στο κλίμα του “βρόντηξέ τα όλα…” αποφάσισε να βρεθεί στην ονειρική Αλόννησο.

Όπως μας εξήγησε, σημασία δεν έχει μόνο που βρίσκεσαι στον χάρτη, αλλά και τι έχεις να προσφέρεις. Όπως και σπουδαίο δεν είναι να “πουλήσεις” υψηλή γαστρονομία, αλλά ποιοτικά υλικά και να υπηρετείς σωστά, αυτό για το οποίο “προσκάλεσες” τον συνδαιτημόνα σου.

Δοκιμάσαμε όπως προείπαμε ένα υπέροχο φιλέτο τόνου, πάνω σε σος εσπεριδοειδών και μείναμε έκπληκτοι από την “μαμαδίστικη”, νοσταλγική γεύση που βρήκαμε στο φρικασέ καραβίδας με αφρό αυγολέμονο. Σε όλα τα πιάτα που δοκιμάσαμε – και προσπαθήσαμε να δοκιμάσουμε τα περισσότερα – βρήκαμε χειρουργικά εκτελεσμένες τεχνικές που μαρτυρούσαν πως πίσω από την κουζίνα βρισκόταν ένας “διαβασμένος σεφ”, αλλά και γεύσεις που δεν απαρνιούνται την ελληνικότητα και όπου χρειάζεται την παράδοση.

Όπως ας πούμε το γεμιστό κοτόπουλο με το ριζότο σπανακόρυζο, στο οποίο ξαναθυμηθήκαμε όλες τις γεύσεις του ελληνικού καλοκαιριού, τον άνηθο, την ελιά, τη φέτα.

Για το τέλος όμως, ο Κώστας Σαρρής μας φύλαγε την μεγαλύτερη έκπληξη. Ένα γλυκό που όμοιό του δεν είχαμε δει και δοκιμάσει πουθενά. Το τσιζκέικ με βάση από σπασμένο παξιμάδι, κρέμα μασαρπόνε και μυζήθρας και επικάλυψη μαρμελάδας πράσινης ελιάς ήταν μια γαστρονομική αποκάλυψη. Τόσο για την γεμάτη, ακατανίκητη γεύση, όσο και για τη σύλληψη που έδενε σε ένα “ξενόφερτο” γλυκό τόσο όμορφα και Made in greece υλικά.

Με αυτή τη γεύση στο στόμα και την ηρεμία στα μάτια των ντόπιων μπαίνει κανείς στο πλοίο του γυρισμού για την Αθήνα. Και εκεί, μέσα στο πλοίο της γραμμής σκέφτεται: “Μήπως να τα βροντήξω όλα και να γυρίσω στην Αλόννησο;”.

Λευτέρης Σαββίδης  news247